3. Paylaşma ve Yardımlaşma İbadeti Olarak Zekât
Zekât kelime olarak, “artma, çoğalma, arınma ve bereket” anlamlarına gelir. Zekât, zengin Müslümanların yılda bir kez malının veya parasının belli bir miktarını Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine vermesidir.
Zekât, mal ile yapılan farz bir ibadettir. Hicretten iki yıl sonra Medine’de farz kılınmıştır. Kur’an-ı Kerim’de zekâtın zorunlu olduğunu belirten pek çok ayet vardır. Bunların birinde şöyle buyrulmuştur: “Namazı kılın, zekâtı verin, önceden kendiniz için yaptığınız her iyiliği Allah katında bulacaksınız. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızı görür.” (Bakara suresi, 110. ayet.)
Zekâtın amacı, toplumsal yardımlaşmayı yaygınlaştırmak ve yoksulları korumaktır. Ayrıca zekât, malın bereketlenmesi ve çoğalmasıdır. Çünkü zekât verene Allah kat kat fazlasını verir. Bununla ilgili olarak Kur’an’da şöyle buyrulur: “Mallarını Allah yolunda harcayanların durumu, her başağında yüz dane olmak üzere, yedi başak veren danenin durumu gibidir. Allah dilediğine kat kat verir. Allah (ın lütfu) geniştir. (O) bilendir.” (Bakara suresi, 261. ayet.)
Zekât, Allah’ın bize vermiş olduğu nimete karşılık bir şükür ifadesidir. Zekât vermekle hem verdiği nimetler için Allah’a şükretmiş oluruz hem de içinde yaşadığımız topluma karşı insanlık görevimizi yerine getirmiş oluruz.
. Cafer-i Sadık şöyle der: “Zekât zenginleri sınamak, fakirlere destek olmak için konulmuştur. Eğer insanlar mallarının zekâtını verselerdi hiçbir Müslüman fakir ve muhtaç kalmaz, Allah’ın farz kıldığı bu hakla o da ihtiyaçlarını gidermiş olurdu. Zenginlerin açgözlülüğü olmasaydı halk fakir, muhtaç, aç ve çıplak kalmazdı.” (el-Fakîh, C 2, s. 7.) Zaten zekâtın bir amacı da yoksulluğu ortadan kaldırmaktır. Bu nedenle zekât verecek kadar malı olanlar zekâtını vermeyi ihmal etmemelidir.
ZEKATIN FAYDALARI
ZEKATI KİMLER VERİR ?
İslama göre zengin sayılan Müslümanlar zekat vermekle yükümlü kılınmıştır.Bir kimsenin zengin sayılabilmesi için temel ihtiyaçları dışında nisap miktarı mal veya paraya sahip olması gerekir.
NİSAP NEDİR ?
Yeme , içme ,barınma ,giyinme ,eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçlar karşılandıktan sonra 85 gram altın veya buna eş değer mal veya paraya sahip olmaktır.
ZEKAT NELERDEN VERİLİR ?
--Bir maldan zekat verilebilmesi için ihtiyaç fazlası ve gelir getiren cinsten olması gerekir. Oturulan ev, ev eşyaları,şahsi otomobil gibi kendi ihtiyacımızı karşılayan şeylerden zekat verilmez.
--Zekat verilecek mal veya paranın bir süre ile sahibinin elinde bulunmalıdır. Yani zekat verilecek şeyin üzerinden bir yıl geçmesi gerekir.
--Zekat vermesi gereken bir Müslümanın aynı zamanda zenginlik şartını ortadan kaldıracak miktarda borcunun da olmaması gerekir.
ZEKAT VERİRKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİDİR ?
--Zekat, bir ibadet olduğundan yerine getirirken niyet edilmelidir.
--Malların kötü ve kullanılmaz olanlarını zekat olarak vermek doğru olmadığı bilinmelidir.
--Zekat öncelikle akraba ve komşulardan ihtiyaç sahibi olanlara verilmelidir.
--Zekat verirken ihtiyaç sahibini rencide edecek,minnet altında bırakacak ve incitecek davranışlardan kaçınmalıdır.
--Zekat verecek Müslüman gösterişten uzak durmalı ve büyüklüğe (Kibir) kapılmamalıdır.
ZEKAT KİMLERE VERİLİR ?
Zekatın kimlere verileceği Kur'an-ı Kerim 'de yer alan Tevbe suresi 60. ayette açıkça belirtilmiştir. Bu ayete göre zekat verilecek insan gruplarını şu şekilde listelemek mümkündür.
1)Yoksullar
2)Özgürlüğünü yitirmiş olanlar
3)Kalbi İslam'a ısındırılmak istenenler
4Düşkünler
5)Allah yolunda çalışanlar
6)Borçlular
7)Yolda kalmış yolcular
8)Zekat memurları
ZEKAT NELERDEN NE KADAR VERİLİR ?
ZEKAT KİMLERE VERİLMEZ ?
İslam'a göre insanlar yakın çevresindeki bazı insanlara bakmakla yükümlü kılınmıştır. Bu yüzden ihtiyaç sahibi olsalar dahi başta anne ve baba olmak üzere kişi bazı yakınlarına zekat veremez.
ZEKAT VERİLMEYEN YAKINLAR ?
1)Anne
2)Baba
3)Eş
4)Çocuk
5)Dede
6)Torun